1 марта – Международный день
борьбы с наркоманией и наркобизнесом
«Просто скажи: НЕТ!»
Так ответила в свое время первая леди Нэнси Рейган на вопрос американской школьницы, что делать, если ей предложили наркотики. Высказывание стало слоганом масштабной социальной кампании, задачей которой было отвратить детей от нелегального употребления наркотиков для забавы.
Больше 30 лет прошло с тех пор. За это время наркомания успела поразить весь земной шар, ежегодно растет число употребляющих, пробующих и просто интересующихся. Официальная цифра в 200 миллионов наркозависимых увеличивается неумолимо. В маленькой Беларуси она, по оценкам специалистов, перешагнула рубеж в 15 тысяч человек. И все-таки в эту эпоху, когда почти каждую неделю появляется новый незнакомый наркотик, главным призывом даже таких скромных по влиянию мероприятий, как выставка в районной библиотеке, остаются все те же несколько слов — «Just Say No!» В международный день борьбы с этой заразой они должны прозвучать везде и на самых разных языках.
Экспозиция «Нарко – Нет! Жизни – Да!» в читальном зале Центральной библиотеки им. М. Горецкого предложила гостям богатый выбор информационных бюллетеней, брошюр, методических пособий разной степени толщины и глубины наполнения. С одних обложек улыбаются молодые, пышущие здоровьем люди, являя собой пример жизни без наркотиков. С других — жутко ухмыляются черепа и высятся горы использованных шприцов. Но все издания объединены только одним — предупредить молодых людей о грозящей им опасности. По словам организатора Анны Еременко: «Привлечь внимание к проблеме злоупотребления наркотиками – основная задача нашей выставки-призыва. Если подобные вещи помогут удержать хотя бы одного человека от неверного шага, задача будет выполнена».
Пісьменнік-юбіляр
«Любіць прызначана мне лёсам…»
Плача люты зусім не з папроку… Басанож стрэла Бесядзь гасцей. — Тыя словы, што зняў з дум прарочых, Як святло льюцца ў душы людзей… |
|
Лідзія Андрэева |
“Горкі – адзін з маіх самых любімых гарадоў. Ёсць там нейкая своеасаблівая аўра, светлая і чыстая. Можа, таму, што ў гэтым горадзе шмат прыгожых інтэлігентных людзей з адухоўленымі тварамі і яснымі вачыма, можа, таму, што ягонымі вуліцамі хадзілі і думалі волаты беларускага духу браты Гарэцкія, а магчыма, проста сваю высакародную справу робіць слаўная спадарыня Гісторыя…” – пісаў Алесь Пісьмянкоў у адным з сваіх артыкулаў.
“Любіць прызначана мне лёсам…” – гэтыя лірычныя радкі паэта ляглі ў аснову вечарыны, прысвечанай памяці выдатнага беларускага паэта Алеся Пісьмянкова, падрыхтаванай супрацоўнікамі Цэнтральнай бібліятэкі імя М. Гарэцкага і Горацкага раённага гісторыка-этнаграфічнага музея.
Ён пражыў усяго 47 гадоў, заўчасна пайшоў з жыцця, але яго паэзія, яго творчая спадчына папоўнілі залаты фонд сучаснай беларускай літаратуры.
Аповед аб жыццёвым і творчым шляху, адметнасці мастацкіх твораў паэта суправаджаўся яго вершамі, якія дэкламавалі ўдзельнікі акадэмічнага клуба “Дэбют”. Гучалі і ўспаміны былога дырэктара Горацкага музея Уладзіміра Ліўшыца, які зараз жыве ў Ізраілі, дзякуючы якому Алесь Пісьмянкоў упершыню наведаў Горкі і з таго часу палюбіў наш горад, неаднаразова тут бываў, а таксама прафесара кафедры сельгасмашын, паэта Аляксандра Клачкова. Уражлівымі і запамінальнымі былі выступленні аднакурсніка Алеся Пісьмянкова, былога выкладчыка кафедры рускай і беларускай моў Пятра Іванавіча Малько, дацэнта гэтай кафедры Ганны Іванаўны Малько, галоўнага бібліятэкара БДСГА Марыі Міхайлаўны Студневай, а таксама члена Саюза беларускіх пісьменнікаў, народнага літаратурнага аб’яднання “Роднае слова”, актыўнай удзельніцы абласнога фестывалю паэзіі і аўтарскай песні “Пісьмянкоў луг” Лідзіі Андрэеўны Мініч.
Да гэтай вечарыны была падрыхтавана аднайменная выстаўка літаратуры, на якой экспанаваліся зборнікі вершаў Алеся Пісьмянкова з уласнымі аўтографамі, літаратурна-крытычныя артыкулы, фотаздымкі, зборнік вершаў горацкіх аўтараў, прысвечаных паэту і інш. Дзякуючы ёй кожны з прысутных мог бліжэй пазнаёміцца з жыццёвым і творчым шляхам пісьменніка.
Паэта сёння няма з намі, але засталася яго сапраўдная, жыццесцвярджальная паэзія, якую ён дарыў нам на радасць і шчасце, каб мы ў цяжкія хвіліны не забывалі пра самае светлае і добрае на зямлі.
«Маленькие солдаты»
23 февраля - праздник воинской славы, День защитников Отечества и Вооруженных Сил Республики Беларусь. Мы гордимся теми, кто сегодня несёт боевую службу. По этому поводу в районной детской библиотеке прошла игровая программа «Армейские учения», в которой приняли участие учащиеся 4 «В» класса СШ №1.
Мы предложили ребятам стать на время храбрыми воинами, солдатами, богатырями, показать свою смекалку и находчивость, знания и отличную физическую подготовку, силу воли и ловкость. Ребята, как будущие солдаты и офицеры, должны с дет¬ства воспитывать в себе такие качества, как умение дружить, дер¬жать свое слово, быть смелыми, мужественными, благородными и добрыми. От каждого из них зависит, какой будет наша армия. А чтобы быть настоящим солдатом, надо многое уметь. Любой человек может в душе мечтать о подвигах, но грош ему цена, если этот человек слабый, трусливый и ничего не умеет. Сегодня мы считаем первой одну профессию - солдат. Недаром в народе говорят: «Наш солдат - умом и силой богат».
В гости к ребятам зашел настоящий солдат — он предложил ребятам свою помощь в прохождении тяжелых испытаний, чтобы открыть тайны их способностей, остроту ума, ловкости, силу, - одним словом проявить себя. Конечно, не обошлось без весёлых конкурсов. С большим азартом детвора принимала участие в подвижных играх «Минное поле», «Кто кого», «Раз сапог, два сапог». Участники встречи активно отвечали на вопросы викторины «Солдатская правда». Интересно и увлекательно прошли конкурсы «Военные будни», «Умелый боец всегда молодец». Мальчики показали, как они умеют быстро справляться с армейскими обязанностями, а девочки, нисколько им не уступая, даже приняли участие в ручной схватке «Сила богатырская» попробовали себя в роли «призывниц». Все участники мероприятия блестяще справились с предложенными заданиями, но победила в итоге, конечно же, дружба!
Дополнением к мероприятию стала библиотечная выставка «Верно служу – ни о чём не тужу». Яркая по своему оформлению, но очень значимая по смыслу, выставка охватила исторические моменты возникновения Советской Армии. Выставка будет интересна тем, кто хочет больше узнать об облике современной Белорусской армии и кого интересует оружие, военная техника и настоящие мужские профессии. На выставке представлены книги о великих полководцах и адмиралах, великих сражениях на море и на суше, а также книги об истории становления воинства и воинских ритуалах. Для выставки была подобрана литература, отражающая мужество, благородство, честь, отвагу сильной половины человечества. Как подготовиться к армии, какими правами и обязанностями обладает призывник - на эти и другие вопросы можно найти ответы в книгах для будущих призывников. Выставка действует до 28 февраля.
Ждём вас в детской библиотеке!
Тыдзень памяці Максіма Гарэцкага
«Герой забытага Адраджэння»
Максім Беларус, Дзед Кузьма, Мацей Мышка, Мізерыус Монус, Лявон Задума — мала хто сёння узгадае, што за гэтымі шматлікімі псеўданімамі на працягу свайго, на жаль, даволі кароткага, але моцнага творчага шляху хаваўся Максім Гарэцкі. Чалавек, шматгранная дзейнасць якого выразна пераконвае у тым, што калісьці, на пачатку мінулага стагоддзя, быў у Беларусі свой уласны Рэнесанс, што дапамог беларусам на нейкі час востра адчуць патрэбу ў развіцці сваёй нацынальнай культуры. Пісьменнік, які назаўсёды даказаў, што на беларускай мове можна пісаць жорстка і амаль па-дакументальнаму праўдзіва, без усякай залішняй слязлівасці. Таму часам чытаць яго цяжка і невыносна — ён б’е бязлітасна. Але чытаць яго трэба абавязкова!
Два працяглых перыяды ў творчасці Максіма Іванавіча самым непасрэдным чынам звязаны з Горкамі — так званыя горацкі першы (1912-1913) і горацкі другі (1926-1928). Падчас свайго знаходжання тут ён навучаецца ў каморніцка-агранамічным вучылішчы, потым вяртаецца сюды на некалькі год у якасці выкладчыка, займае пасаду загадчыка кафедры беларускай мовы, літаратуры і гісторыі. Можна толькі ўявіць, як больш за сто гадоў таму па знаёмых нам вулачках шпацыраваў як-небудзь увечары аўтар “Літоўскага хутарку”. Да 2012 года ў горадзе нават захоўваўся дом, дзе жыў беларускі класік.
Таму не дзіўна, што цэнтральная бібліятэка, якая амаль 25 год носіць яго імя, ніколі не дазваляе сабе заставацца ў баку ад святкавання дзён нараджэння свайго сімвалічнага заступніка. Традыцыйна штогод падчас памятнай даты супрацоўнікі ладзяць у сваіх сценах і па-за імі разнастайныя мерапрыемствы на розны густ.
Вось і сёлета, з нагоды 124-годдзя Гарэцкага некалькі дзён працавала на абанеменце мультымедыйная прэзентацыя “Па старонках жыцця і творчасці” — гэта давала магчымасць гасцям бібліятэкі датыкнуцца да трагічных перэпетыяў лесу аднаго з самых экзістэнцыянальных беларускіх творцаў. Яго тайны расстрэл і згубленая магіла — усе гэта так падобна на вынікі жыцця тысяч і тысяч іншых людзей у тыя страшэныя дні.
У чытальнай зале бібліятэкі на выстаўцы-праглядзе “Жыве яго слова” можна было пазнаёміцца з летапісам жыцця і творчасці пісьменніка, творчымі перыядамі, уласнымі творамі Гарэцкага, творамі і кнігамі пра яго. Экспанаваўся і адзін артыкул, які заўсёды звяртае на сябе ўвагу чытачоў. Гэта – “Максім Гарэцкі і Леаніла Чарняўская. Гісторыя кахання”.
Акрамя гэтага, у адным са студэнцкіх інтэрнатаў адбылася літаратурная кампазіцыя пад назвай “Свой след: адметны і непаўторны”, да якой была арганізавана кніжная выстаўка “Я праўду адкрываю свету” з удзелам мясцовай паэткі Лідзіі Андрэевай.
Такая спроба папулярызацыі многімі забытага аўтара сярод моладзі, мае месца быць асаблівай. Трэба толькі досыць прыцягальна рабіць такую “прапаганду”. Расказаць аб тым, кім ён сапраўды быў, і якое месца займае гэты, на погляд многіх з сённяшніх юнакоў, непрыметны дзядзька, вядомы выключна са школьнай праграмы, у сусветным літаратурным працэсе. Бо Гарэцкі — гэта наш беларускі адказ імёнам, якія ведаюць і чыталі ўсе, — Эрых-Марыя Рэмарк, Хэмінгуэй, Луі Селін, Фіцжэральд ды іншыя. Ужо цікавей? Дык бяжыце хутчэй да нас у біблятэку за ягонымі кніжкамі!
«Честь – в службе Отечеству!»
Февраль – скуповатый на всякие торжества месяц. Но есть в нем дата, которую отмечают вот уже несколько десятилетий. День Красной армии и флота, День Советской Армии и Военно-морского флота, День защитников Отечества и Вооруженных сил — во всяческих переименованиях этого праздника на протяжении почти столетия можно и запутаться.
Оставшийся в наследство от советских времен Беларуси, он, помимо всей своей исторической подоплеки, примечателен тем, что в этот по-прежнему рабочий день какой-нибудь подарок с открыткой запросто может получить в подарок любой из мужчин. А под термином «защитник Отечества» имеется в виду все из этого мужественного племени или только те, кто служил? А может быть тогда к ним стоит отнести и всех белорусских женщин в погонах, да и вообще — всех тех, кто служит в меру своих сил на благо нашей сильной и процветающей республики? Важна ли в этом «общемужском» празднике профессиональная составляющая виновников торжества и в чем его идеологическая оправданность?
Но не будем копать столь глубоко. Никто ведь не заставляет в этот день называть всех подряд настоящими мужиками, доблестными защитниками или, что того больше, самой сильной половиной человечества. У каждого найдется, кому сказать свои собственные слова благодарности за сделанное дело и сдержанное слово.
Ну а для центральной библиотеки им. М. Горецкого эта праздничная дата, как всегда, продолжает оставаться поводом для проведения тематических выставок и мероприятий. Характерной чертой, например, нынешней экспозиции «Честь – в службе Отечеству!», посвященной 23 февраля, стала полка с книгами генерала-майора авиации в отставке Анатолия Сульянова. Как рассказывают на абонементе, творчество этого дважды кавалера Ордена Красной Звезды пользуется у читателей постоянным спросом вот уже многие годы.
Міжнародны дзень роднай мовы
«Пад небам беларускага слова»
21 лютага ва ўсім свеце адзначаецца Міжнародны дзень роднай мовы. ЮНЕСКА абвясціла яго ў 1999 годзе па ініцыятыве Бангладэша, дзе ў гэты дзень 1957-га загінулі студэнты, адстойваючы права вучыцца на сваей роднай мове. Праз дзесяць год арганізацыя выпусціла атлас моў, што знаходзяцца пад пагрозай знікнення. Сярод амаль дзвюх з паловай тысяч пералічаных у небяспецы апынулася, на жаль, і беларуская мова. Характэрна, што толькі ад таго часу дні роднае мовы пачалі ладзіцца беларускімі дзяржаўнымі ўстановамі. Некалькі цікавых ды карысных мерапрыемстваў з гэтай нагоды падрыхтавала сваім чытачам і Цэнтральная бібліятэка імя М. Гарэцкага.
Узровень жыццяздольнасці — гэта адзнака, якая прысвойваецца ўключаным у вышэйназваны атлас мовам. Сярод крытэрыяў, якія выкарыстоўваюцца для гэтага, найбольш важным лічыцца перадача мовы паміж пакаленнямі. Дык вось беларуская мова па ўзроўню існуючай для яе пагрозы атрымала статус уразлівай. У адной кампаніі з ей такія мовы, як адыгейская, башкірская і неапалітанская. Усю велічыню небяспекі зразумець са скупых радкоў тлумачэння статусу цяжка — там гаворыцца наступнае: “на мове размаўляе большасць дзяцей, але яе выкарыстанне можа быць абмежаваным, напрыклад, на мове гавораць толькі дома”. Наколькі гэта адпавядае рэальнаму становішчу спраў? Кожны, напэўна, адкажа на гэта пытанне для сябе сам, зыходзячы з ўласнага вопыту ва ўжыванні роднай мовы, ці, наадварот, адсутнасці такога.
Што датычыцца самога свята, дык яно, здаецца, створана, у першаю чаргу, каб хоць аднойчы на год пра беларускую мову ўспомнілі, загаварылі на ёй. Гэта нагода хоць на хвілінку задумацца пра тое, што для многіх уяўляецца ну зусім непрыметным. У паўсядзённым жыцці на беларускай мове размаўляе менш за два працэнты насельніцтва, цікавасць да яе падае — ну і што тут страшнага, скажа многа хто з нас? Можа яно так, і для многіх паступовае знікненне той самай “ласкі матчынай” з моўнай карты сусвета – пусты гук. Вядома ж, такія людзі наўрад ці завітаюць на кніжную выстаўку “Пад небам беларускага слова” ў чытальнай зале бібліятэкі. На некалькіх сціплых палічках змяшчаецца цэлая невялікая скарбніца для зацікаўленых. Сярод экспанатаў — мноства слоўнікаў: старабеларускі, арфаграфічны, слоўнікі архаізмаў і народных параўнанняў. Гэта асабліва важна, бо такія кніжкі стануць незаменнай запамогай для пачынаючых вандроўнікаў у загадкавую краіну Беларускай Мовы, на шчасце, яшчэ не зусім згублены край. Край, у якім схавана галоўная каштоўнасць спадчыны. Тое самае чароўнае месца, дзе ажываюць продкі.
Таму досыць прыемна пабачыць на экспазіцыі беларускамоўныя кніжкі мясцовых горацкіх аўтараў Ніны Кавалевай і Ліі Роднай. Бо для таго, каб мова захоўвалася, на ёй трэба не толькі, што першарадна, гаварыць, але і пісаць. “Дарэчы, творчасці азначаных пісьменніц была прысвечана і вечарына, што ладзілася падчас свята у адным са студэнцкіх інтэрнатаў акадэміі”, — расказвае загадчык аддзела інфармацыі Алена Марозава.
Нельга тут не згадаць таксама і пра выстаўку з нагоды 60-годдзя Алеся Пісьмянкова, адным з найцікавейшых экспанатаў якой стаўся збор вершаў-прысвячэнняў і выказванняў пра творчыя сувязі вядомага паэта з мясцовымі аўтарамі — Аляксандрам Клачковым, Лідзіяй Андрэевай і іншымі "Аб табе хачу сказаць...".
Прыемнага прагляду!