21 лютага свет адзначае Міжнародны дзень роднай мовы – дзень, які нагадвае нам пра важнасць захавання і развіцця моўнага разнастайнасці. Беларуская мова, як і любая з іншы моў свету, з'яўляецца не толькі сродкам зносін, але і носьбітам культуры, традыцый і ідэнтычнасці народа. У сучасным свеце, дзе глабалізацыя і распаўсюджванне дамінуючых моў, такіх як англійская, становяцца ўсё больш актуальнымі, важна памятаць пра значэнне роднай мовы для кожнай нацыі. Беларуская мова, якая мае глыбокія гістарычныя карані і багатую літаратурную спадчыну, патрабуе нашай увагі і падтрымкі.

Дні роднай мовы ў нашай краіне пачалі святкавацца дзяржаўнымі ўстановамі з 2009 года. Беларуская мова – самая мілагучная пасля італьянскай, вырашылі эксперты ЮНЭСКА. Гісторыкі сцвярджаюць, што яна яшчэ і самая старажытная сярод славянскіх. І каб захаваць сваю родную мову, беларусам трэба на ей размаўляць, бо няма народа без мовы, няма мовы без яго носьбіта.

Да міжнароднага дня роднай мовы ў бібліятэках сеткі аформлены выставы: «Мілагучнае, звонкае, спеўнае слова!», «Роднай мовы гук чароўны», «Дзіўная родная мова мая», «Моц і прыгажосць роднай мовы», «Жыве ў вяках беларуская кніга».

На кніжных выставах прадстаўлены кнігі на роднай мове ад класікаў беларускай літаратуры да сучасных аўтараў. Тут можна пазнаёміцца з вядомымі з дзяцінства мастацкімі творамі беларускіх песняроў: Я. Коласа, Я. Купалы, М. Танка, М. Багдановіча, І. Мележа, І. Шамякіна і іншых. А таксама з энцыклапедычнымі выданнямі па гісторыі беларускага кнігадрукарства, разнастайнымі слоўнікамі, біяграфіямі беларускіх асветнікаў, паэтаў і іншых дзеячаў культуры і мастацтва Беларусі. Амаль усе кнігі, прадстаўленыя на выставах, выданыя на беларускай мове, ілюстраваны, а галоўнае – даступныя кожнаму, хто наведаецца ў бібліятэку.

Таксама да міжнароднага дня бібліятэкары правялі шэраг мерапрыемстваў: інформ-кактэйль «На роднай мове размаўляю», чытацкі салон «Сэрцам краніся роднага слова», гутарку «Беларуская мова як частка міравой культуры», гульню-вандроўку «Беларуская скарбонка», круглы стол «Беларуская, мілая, родная шчырая мова мая», акцыю «На роднай мове размаўляю».

Пад час мерапрыемстваў дзеці даведаліся як беларуская мова праходзіла доўгі і складаны шлях развіцця, як узнікла беларускае кнігадрукаванне і які ўплыў на гэтыя працэсы аказалі выдатныя беларускія асветнікі і дзеячы культуры. А таксама дзеці чыталі мастацкія творы, адгадвалі загадкі, расказвалі вершы, удзельнічалі ў віктарынах, здзейснілі падарожжа ў гісторыю Міжнароднага дня роднай мовы.

У беларускіх пісьменнікаў і асветнікаў ёсць шмат шчырых, пранізлівых радкоў пра родную мову. Чытаць іх варта і 21 лютага, і ў любы іншы дзень года. Не толькі чытаць, але вучыць родныя словы, спрабаваць размаўляць па-беларуску, карыстацца сваёй мовай ў штодзённым жыцці. Каб не знікла яна, а квітнела, як роўная сярод роўных, узбагачала кожнага з нас, яднала нацыю, мацавала Беларусь і рабіла беларусаў адметнымі сярод іншых народаў свету.

Вядучыя мерапрыемства расказалі пра гісторыю свята, непаўторнасць і багацце беларускай мовы, прывялі выказванні аб ёй вядомых пісьменнікаў. У выкананні студэнтаў прагучалі вершы беларускіх майстроў слова на роднай і аб роднай мове.

На мерапрыемства былі запрошаны ўдзельнікі народнага літаратурнага калектыву “Роднае слова”: член Саюза пісьменнікаў Беларусі Алеся Цэван і паэт Аляксандр Ведзянееў.

Аўтары чыталі свае беларускамоўныя вершы аб Радзіме, жыцці і каханні, разам з аўдыторыяй разважалі аб значэнні і ролі роднай мовы ў жыцці чалавека.

З задавальненнем слухалі студэнты і песні на словы члена Саюза пісьменнікаў Беларусі Ніны Кавалёвай (“Беларусі”; муз. Уладзіміра Воранава), паэтаў Аляксандра Клачкова (“Буслы Беларусі”; муз. Яўгена Магаліфа), Лідзіі Андрэевай (“Проста сын”; муз. Андрыяна Бялясава), а таксама “Матчыну песню” кампазітара Валянціны Макеевай. Напрыканцы прагучала песня “Добрыя людзі” (словы Алеся Бадака, муз. Алега Елісеенкава) у выкананні малодшага навуковага супрацоўніка кафедры іхтыялогіі і рыбаводства Мікалая Семянка.

Супрацоўнікамі цэнтральнай бібліятэкі імя Максіма Гарэцкага была падрыхтавана літаратурная выстава, дзе экспанаваліся кнігі класікаў беларускай літаратуры, выданні, прысвечаныя гістарычнаму станаўленню і развіццю беларускай мовы, слоўнікі, паэтычныя і празаічныя зборнікі твораў магілёўскіх і горацкіх аўтараў.

Студэнты выказвалі свае адносіны да роднай мовы, гаварылі аб тым, як важна карыстацца ёй у паўсядзённым жыцці, думаць па-беларуску.

Сёння, адзначаючы яго 100-гадовы юбілей, мы ўспамінаем пра вялікі ўклад гэтага народнага пісьменніка ў беларускую літаратуру. Яго творы — гэта не проста словы на паперы, а глыбокія развагі пра жыццё, каханне, прыроду і чалавечыя адносіны.

У творчай асобе Івана Навуменкі аб'ядналіся, сумясціліся два таленты –пісьменніка і даследчыка літаратуры. Няпроста сказаць, які з гэтых талентаў больш важкі, які вызначальны, паколькі і празаічная спадчына, і плён навуковых пошукаў адзначаны «пячаткай майстра».

Для прозы Івана Навуменкі характэрны ў значнай ступені аўтабіяграфізм. Лірычная пранікнёнасць пачуццяў і даверлівасць інтанацый, псіхалагічная дакладнасць учынкаў герояў, праўдзівасць дэталяў і мастацкіх абагульненняў – адметныя рысы творчасці пісьменніка.

Да юбілею аўтара ў бібліятэках сеткі аформлены выставы: «Запрашэнне да роздуму», «Аб чым шумелі сосны», «Талент Івана Навуменкі», «І радасць, і смутак, і боль», «Залатыя старонкі беларускай літаратуры», «Летапісец эпохі», «Крылы творчага натхнення», «Крылья творческого вдохновения». Сярод прадстаўленых выданняў былі як класічныя творы, так і менш вядомыя, якія адлюстроўваюць разнастайнасць яго літаратурнага стылю і тэматыкі. Кнігі Івана Якаўлевіча не толькі захавалі яго думкі і ідэі, але і сталі важным элементам культурнай спадчыны Беларусі, што падкрэслівалася на выставках. Яны запрашаюць наведвальнікаў акунуцца ў свет яго літаратурнай творчасці, адкрываючы новыя грані яго таленту і ўплыву на беларускую культуру.

Святкуючы 100-гадовы юбілей Івана Навуменкі, мы не толькі адзначаем яго літаратурныя дасягненні, але і ўспамінаем пра тое, як яго творчасць працягвае жыць у сэрцах людзей. Кожная старонка яго кніг – гэта шлях, які злучае пакаленні, што шукаюць натхненне, разуменне і падтрымку ў яго словах. Спадчына Навуменкі – гэта дар, які будзе жыць вечна, нагадваючы нам пра сілу літаратуры, здольнай змяняць жыцці, даваць надзею і ўздымаць лепшыя пачуцці.

...Война в Афганистане – одна из самых трагических страниц летописи советской эпохи. Она навсегда останется в памяти не только ветеранов войны, но и всех последующих поколений. 650 тысяч советских солдат приняли участие в Афганской войне. Служить они уходили мальчишками, а возвращались ветеранами. Они с честью выполнили свой интернациональный долг.

К этой дате библиотекари сети оформили тематические книжные выставки: «Время выбрало их…», «Наследники боевой славы», «Афганистан: не заживают раны», «Рубцом на сердце лег Афганистан», «Время выбрало нас», «По следам великого подвига», «Горькая память Афганской войны».

На выставках представлены книги, отражающие боевое прошлое тех, кто до конца выполнил свой долг. Читатели могут познакомиться с изданиями авторов, свидетелей той войны, а также документальными и художественными произведениями. Особое внимание уделено нашим землякам, воевавшим и погибшим в Афганистане. Наши воины с честью и достоинством выполнили долг перед Отечеством, которому давали присягу, и мы должны помнить о них.

Также в библиотеках прошли беседы «Огонек памяти» и «Они исполняли свой долг – мы сохраним об этом память», час мужества и истории «Это забыть невозможно…», час памяти «Время выбрало их…». Библиотекари познакомили присутствующих с историческими событиями войны в Афганистане, рассказали о том, как совсем ещё мальчишкам довелось пройти сквозь ад и кровь, но, несмотря ни на что, они мужественно и профессионально выполняли свой долг и в сложнейших условиях проявляли стойкость и благородство, сохраняли верность военной присяге.

В заключение мероприятия, в память о мужестве наших военных и отдавая дань уважения их подвигу, все присутствующие почтили память погибших минутой молчания.

Ушла в историю и афганская война. Но в памяти людской ей ещё жить долго, потому что её история написана кровью солдат и слезами матерей. Она будет жить в памяти сирот, оставшихся без отцов. Будет жить в душах тех, кто в ней участвовал. Поколение, опаленное её огнём, как никто усвоило военные и нравственные уроки той героической и трагической афганской войны.