«І безліч сувязяў жывых…»
Праз 17 год пасля выхаду ў свет сваёй першай кніжкі «Мікітавы прыгоды» Аляксандр Клачкоў пазнаёміў чытачоў з «Формуламі жыцця» - менавіта такую назву атрымаў яго новы паэтычны зборнік. Адной з першых гэткі, у беласнежнай мінімалістычнай вокладцы, амаль толькі з друку экзэмпляр з подпісам самога аўтара атрымала кагадзе цэнтральная бібліятэка імя М. Гарэцкага.
Дарэчы, сёлетні год стаўся для Аляксандра Віктаравіча, ў нейкім сэнсе, аж двойчы юбілейным. Так, мы ўжо расказвалі пра тры яго кнігі, якія святкуюць свае гадавіны з часу выдання. Пісалі таксама і пра літаратурную экспазіцыю, што ладзілася ў горацкай бібліятэцы з нагоды 65-годдзя паэта і сабрала амаль поўную калекцыю твораў Клачкова. А цяпер яшчэ і нізка новых вершаў! Трэба ўдакладніць, што вялікая частка рэчаў са зборніка была напісана ажно два з лішнім дзесяцігоддзя таму, а іншыя дык увогуле датуюцца апошнім годам. Зрэшты такая часавая неаднароднасць састаўных кампанентаў з’явілася, на наш погляд, адной з цікавых асаблівасцей гэтай невялічкай кніжкі.
Адметна, што першы яе раздзел «Гісторыя і сучаснасць» складаюць напісаныя па-руску творы пачатку дзевяностых. Час масштабных пераломаў у грамадстве, перыяд балючай разгубленасці – ці значны ўплыў ўсё гэта мела на вершы Клачкова той пары? І так, і не. З аднаго боку, ён задаецца прамым пытаннем «Кто в войне Гражданской был виновник?..», адкрыта прызнаецца, што яго «несказанная давит усталость, леденящий за Родину страх». Але разам з тым гэтая палітычная акрэсленасць, прывязанасць да канкрэтнага моманту ніколі не становіцца ў яго дамінантай, не бяре ў палон творчую думку паэта. Ён нібыта і тут, у самым эпіцэнтры сучаснага Барадзіно, дзе грыміць зброя і «сержант со своим пулеметом сыплет трассеры», дзе «война без дураков, железо и огонь» ды іншыя пякучыя прыкметы скрыжавання эпох. І адначасова клачкоўскія вершы менш за ўсё блізкія хоць да якой-небудзь памфлетнасці ці вострасацыяльнай тэматыкі. Галоўным чынам з-за свайго ціхага і дужа асабістага гучання - яно адчуваецца ў амаль трыццацігадовай вытрымкі радках, што складаюць першы раздзел новага зборніка.
Нярэдка такія медытатыўныя роздумы бываюць звернуты да Творцы - «указать путь без суеты», умацавацца ў веры, абараніць дзетак просіць паэт, адчуваючы ўсю цяжкасць неабходнасці забыцца пра «гордость и срам, поднимаясь к Твоему порогу». Адкрыжавацца ад грахоўнасці і ганьбы - задача ня з лёгкіх. Ды й увогуле, ці пад сілу яна слабому чалавеку? «Ці чуе Ён простыя словы, малітву за родных і блізкіх?» - так узнікае ў ранняй творчасці Клачкова ідэя своеасаблівай тэадыцэі - апраўдання Бога нягледзячы на ўсю наяўнасць зла ў свеце. Няхай не ярка выяўлены, але такі матыў стане, на наш погляд, пазней ў вершах горацкага аўтара скразным. Пры гэтым, зусім не абявязкова, каб у тэксце сустракаліся канкрэтныя звароты ці абазначэнні. Ён, «вялікі і шчодры», «нябеснае вечнае вока» - нават неназваным будзе прысутнічаць ва ўсіх пазнейшых кніжках Клачкова як апошняя інстанцыя, з усёй паўнатой адказнасці за сваё стварэнне. І мы будзем адчуваць боскую наяўнасць падспудна, нават калі апісваюцца сяброўскія летнія вячоркі ля вогнішча, альбо ласкавы подых вясновага ветрыка.
У поўнай меры яно адносіцца і да другой часткі «Формул жыцця». «Усемагутны Божа», «Усемагутны і Вечны», «Моцны і Мілы» – менавіта такім малюецца ў гэтых вершах неспазнавальны і бясконца міласны Аўтар Сусвету. І Ён літаральна ва ўсім. У дрэвах без лісця, у прысыпаных першым сняжком сцяжынках, у неспасціжымым вядзьмарстве маладзіка на небе. Навальніца, лістапад, летні дождж, карціны шчаслівага і павольнага лета, царква ў Кіжах – пра што б не пісаў паэт, яно будзе прасякнута перажываннем Бога ў сабе і спазнаннем свету праз адкрыццё ў ім векавечнага Абсалюту. Такі духоўны вопыт можа быць трагічным – і тады гэтае знаходзіць пэўнае адлюстраванне і ў творчасці.
Туристические полки
Время отпусков в самом разгаре - турфирмы с горящими путевками, желание сэкономить, поездки на моря в ближнее зарубежье, переполненные пляжи, дешевые фрукты и другие прелести отпускного сезона. Однако единственный ли это способ интересно провести свободное время? Обязательно ли для этого стремиться в чужие страны и есть ли отдых по эту сторону границы? Разобраться в этом постаралась центральная библиотека им. М. Горецкого. Здесь оформлена литературная выставка «В ритме лета», которая поможет вам по-новому взглянуть на такую загадочную вещь как внутренний туризм в Беларуси.
Отыскать в медиапростанстве действительно увлекательные сведения о том или ином месте «у себя под боком» - становится порой целой проблемой. Экспозиция, которую оформили в читальном зале библиотеки, призвана исправить подобную ситуацию, хотя бы для своей аудитории. Среди представленных на выставке изданий - целая гора красочно оформленных путеводителей по городам страны, открытки, фотоальбомы, карты. Воспользоваться предложенными маршрутами или проложить персональный в своем путешествии по Беларуси - решать только вам. Кто знает, вдруг, с помощью предложенных книг, вы задумаете и осуществите совершенно удивительную «вандроўку». А еще - будьте осторожны при знакомстве с описанной выставкой! Вы рискуете увидеть Беларусь не только привычным краем озер и аистов, но и страной таинственных замков, древних храмов, забытых легенд и многих других необычностей.
Дзве зоркі
Сёлета святкуецца 135-годдзе з дня нараджэння двух народных паэтаў Беларусі, класікаў нацынальнай літаратуры - Янкі Купалы і Якуба Коласа. З такой нагоды на абанеменце цэнтральнай бібліятэкі імя М. Гарэцкага наладзілі кніжную выставу, прысвечаную жыццёваму і творчаму шляхам гэтых асабліва знакавых і дарагіх нашаму народу творцаў.
Калісьці піьменнік Віктар Шніп наступным чынам вызначыў ролю паэтаў-юбіляраў: «Творчасць Янкі Купалы і Якуба Коласа – гэта тыя вежы, з якіх мы, беларусы, бачым цэлы свет, і па якіх свет бачыць нас». Цяжка не пагадзіцца з такімі трапнымі словамі. Бо ў сваіх шматлікіх творах Купала з Коласам паспрабавалі раскрыць нацыянальны характар беларусаў, асаблівасці іх духоўнага складу і жыцця. З дзяцінства вядомыя нам вершы класікаў сталіся тымі глыбамі, што выявілі незвычайную сілу і творчую моц нашага роднага слова. Супрацоўнікі бібліятэкі падаравалі сваім гасцям цудоўную магчымасць узнавіць у памяці ці, можа быць, упершыню адкрыць для сябе сапраўдныя шэдэўры нацыянальнага мастацтва, якія ўзнялі айчынную літаратуру да ўзроўню прызнаных літаратур сусвету. Сярод прадстаўленных на выстаўцы выданняў – як творы саміх юбіляраў, так і разнастайныя літаратуразнаўчыя даследванні, біяграфічныя даведнікі і нават мемуарныя жанры. Асаблівасцю дадзенай экспазіцыі можна назваць тое, што яе наведвальнікі атрымліваюць унікальны шанец сутыкнуцца з тымі Купалам ды Коласам, якіх яны, напэўна, і не ведалі дагэтуль. Так, напрыклад, чытачам будзе цікава даведацца пра той факт, што шматграннасць таленту Коласа прасціралася далёка за межы ягоных паэтычных вопытаў і прозы – ён з’явіўся сапраўдным заснавальнікам новага беларускага рэалістычнага раману. З троху іншага боку паглядзець і на Купалу дапаможа юбілейная выстава ў цэнтальнай бібліятэцы: далёка не толькі ўзвышаным і рамантычным паэтам ён паўстане перад намі са старонак сваіх антыфашыстскіх пафасных памфлетаў і заклікаў.
Таксама трэба адзначыць, што ўдзел у святочных мерапрыемствах, прысвечаных святочнай даце, прыняла і раённая дзіцячая бібліятэка - тут была праведзена літаратурная гадзіна творчасці класікаў Янкі Купалы пад назвай «Песні беларускай уладар», падчас якой дзеці змаглі бліжэй пазнаёміцца з няпэўнымі асаблівасцямі ўсім вядомых твораў паэта.
Каб любіць Беларусь
«Вечна жыві і квітней, Беларусь!» – менавіта гэтыя радкі з дзяржаўнага гімна былі выбраныя для назвы кніжнай экспазіцыі, што разгарнулася ў чытальнай зале цэнтральнай бібліятэкі імя М. Гарэцкага напярэдадні Дня Незалежнасці. Сярод прадстаўленай тут літаратуры – шматлікія выданні самай рознай стылёвай ды жанравай прыналежнасці, якія, аднак, аб’ядноўвае тэма ролі Беларусі ў сучасным свеце, дыялектыкі станаўлення і інтэграцыі нашай краіны ў сусветную глабальную суполку.
Падрыхтаваная бібліятэкарамі выстава сталася досыць багатай на змястоўныя фотаальбомы, пад вокладкамі каторых чытачы змогуць адчыніць для сябе дзверы ў дзівосныя і багатыя беларускія флору ды фауну, атрымаюць сапраўдную асалоду ад шыкоўных, прафесійна зробленых здымкаў. Аднымі з падобных экзэмпляраў экспазіцыі можна назваць такія кнігі як «Беларусь: страна и люди», «Беларусь живописная», «Беларускія эцюды». Цікавым дапаможнікам у вялікім падарожжы па заблытанаму шляху развіцця нашай дзяржаўнай самастойнасці, напэўна, стане трохтомнік Алеся Марціновіча «Хто мы, адкуль мы?», які уяўляе сабой зборнік навукова-папулярных гістартычных эссэ і нарысаў. Асобную паліцу на выстаўцы занялі кніжкі, прысвечаныя даследванням наконт беларускіх народных промыслаў - выцінанкі, габеленаў, тэкстылю ды нашых знакамітых аўтэнтычных арнаментаў. Трэба адзначыць, што арганізацыя кніжных экспазіцый такой вось скіраванасці спрыяе развіццю ў грамадзян, асабліва ў маладзі, беражлівых адносін да айчыннай гісторыі, культурнай спадчыны сваёй радзімы; выхоўвае гатоўнасць абараняць свой родный край.
Могилев в истории
Традиция отмечать юбилеи есть не только у людей, но и у городов. 2017 – юбилейный год для Могилева, нынче он празднует свое 750-летие со времени основания. Этой знаменательной дате была посвящена книжная выставка в читальном зале центральной библиотеки им. М. Горецкого.
Юбилеи, как известно, бывают самые разные, но это всегда – некое подведение итогов, оглядывание на пройденную дорогу и пережитые события. Городу на Днепре выпал долгий, непростой и интересный исторический путь за эти семь с половиной столетий. Литература, представленная на библиотечной экспозиции, расскажет об истоках основания города, о судьбах людей, в разное время оказавшихся в его краях и внесших свой вклад в его развитие, а также людях, которые прожили в Могилеве всю свою жизнь. Среди героев биографических очерков – как знаменитые земляки, так и неизвестные широкому читателю скромные герои, закладывавшие своим самоотверженным трудом фундамент будущего экономического и культурного регионального центра. Что касается глубокого могилевского прошлого, то вниманию гостей выставки были предложены несколько томов из серии «Магілеўская даўніна: у пытаннях і адказах». Авторами многочисленных исторических эссе и очерков, масштабных исследований и научно-популярных изданий, раскрывающих посетителям неизвестные тайны Могилева, стали широко известные как в самом городе, так и за его пределами историки - Н. Борисенко, И. Марзалюк и другие. Особое место на выставке занял массивный, богато иллюстрированный сборник авторских экскурсий Николая Борисенко по городу и его окрестностям, с перечислением наиболее интересных природных и архитектурных памятников, обозначением известных местных личностей. Не обошлась юбилейная экспозиция и без внушительного фотоальбома «Могилевщина - жемчужина Беларуси», собравшего под обложкой самые красивые места могилевского края и портреты его знаменитых уроженцев. Также отдельная полка была отведена литературе, затрагивающей трагический период Великой отечественной войны в истории Могилевщины. Юбилей Могилева - это прекрасный повод, чтобы обратиться к своим истокам, активизировать деятельность в направлении изучения истории родного края, восстановить связь времен, вернуть утерянные ценности.